Ls: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە چاوگ
No edit summary
 
(٦ دەستکاری لەلایەن ٢ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[Image:FileExplorerWindows.png|left|thumb|212px|نیشاندەری File Explorer ــی مایکرۆسۆفت وەکو نمونە]]
[[Image:FileExplorerWindows.png|left|thumb|162px|نیشاندەری File Explorer ــی مایکرۆسۆفت وەکو نمونە]]
کورتکراوەی <tt>list directory contents</tt> کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە [https://support.apple.com/en-us/ht201732 Finder] ئەپڵ بیگرە یاخود [https://en.wikipedia.org/wiki/File_Explorer File Explorer] مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە [[Chmod]] کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە.
کورتکراوەی <tt>list directory contents</tt> کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە [https://support.apple.com/en-us/ht201732 Finder] ئەپڵ بیگرە یاخود [https://en.wikipedia.org/wiki/File_Explorer File Explorer] مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە [[Chmod]] کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە.
== ڕێبەری لینوکس/یونیکس ==
== ڕێبەری لینوکس/یونیکس ==
ھێڵی ٣٠: ھێڵی ٣٠:


</source>
</source>
 
=== لە کوێم و چی لێیە؟ ===
 
تۆ لەهەر سەردێڕێک بیت یان شوێنێکی سیستەم، تۆ ئیتر لە شوێنێکی بۆشاییت یان پڕ و یاخود هەندێک شتی لێن. گرنگ نین چەندن، بەڵام پێشتر گرنگە بزانیت چین جارێ؟ بۆیە تەنها دەنوسین ls
<source lang="bash">
MyBook:~ sia$ ls
Applications Downloads Movies
Chawg_CLI_tutorials Dropbox Music
Desktop Google Drive Pictures
Documents Library Public
MyBook:~ sia$
</source>
بەڵام گەر بمەوێت لیستیان بکەن بە ڕێکەوتی دوادەستکارییەوە. وە هەروەها دەسەڵاتەکانی خوێندنەوە/بینین و دەستکاری ببینم لەگەڵ بەکارهێنەر و گرووپی بەکارهێنەر user & userGroup کە زۆر زۆر گرنگە ئەوا:
<source lang="bash">
MyBook:~ sia$ ls -l
total 0
drwx------  4 sia  staff  128 Apr 11  2017 Applications
drwxr-xr-x  9 sia  staff  288 Dec  3  2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+  5 sia  staff  160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia  staff  352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia  staff  448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia  staff  640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia  staff  608 Jul  4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia  staff  2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia  staff  608 Jul  6 10:59 Movies
drwx------+  8 sia  staff  256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+  8 sia  staff  256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+  5 sia  staff  160 Dec 22  2016 Public
</source>
هەمیشە ئەوە بزانە جۆری syntax فرمانەکانی یونیکس/لینوکس بەگشتی ئاوەها دەنوسرێن وەکو بنەڕەت
<pre>
command -options arguments
</pre>
=== ئەی پەڕگەی شاراوە Hidden Files ===
لەمەدا هەڵبژاردەی <code> -a </code> بەکاردەهێنین بەواتای گشت '''All''' دێت. وەکو دەزانن هەموو پەڕگە و بوخچەیەک بە خاڵ دەستپێبکات ئەوە شاردراوە دەبێت. ئێستا بۆ هەمان شوێنی بڕگەی پێشوو لیست دەکەین، بەڵام لە کۆتایدا -a دەدەینێ تاوەکو بزانین چەند شاراوە هەیە و چۆنە دەسەڵات و شوێنەکانیان:
<source lang="bash">
MyBook:~ sia$ ls -la
total 104
drwxr-xr-x+ 34 sia  staff  1088 Jul 18 09:04 .
drwxr-xr-x  6 root  admin    192 Jul 18 09:05 ..
-r--------  1 sia  staff      7 May 31 15:55 .CFUserTextEncoding
-rw-r--r--@  1 sia  staff  24580 Jul 18 09:17 .DS_Store
drwxr-xr-x  2 sia  staff    64 Dec 20  2017 .MCTranscodingSDK
drwx------  3 sia  staff    96 Jul 18 09:12 .Trash
drwxr-x---  4 sia  staff    128 Apr  3  2017 .android
drwxr-xr-x  13 sia  staff    416 Dec 27  2016 .atom
-rw-------  1 sia  staff  10724 Jul  1 15:35 .bash_history
drwx------  12 sia  staff    384 Jul 18 09:12 .bash_sessions
drwx------  5 sia  staff    160 Jul 16  2017 .cache
drwxr-xr-x  8 sia  staff    256 Feb  2 15:39 .config
drwx------  3 sia  staff    96 Jun 14  2017 .cups
drwx------  13 sia  staff    416 Mar 30 09:47 .dropbox
drwx------  3 sia  staff    96 Dec 12  2016 .local
drwxrwxrwx  3 sia  staff    96 Feb 16  2017 .nchsoftware
drwxr-xr-x  3 sia  staff    96 Dec  5  2017 .oracle_jre_usage
drwxr-xr-x  11 sia  staff    352 Jan 31 10:44 .pia_manager
-rw-r--r--  1 sia  staff    528 Dec  3  2016 .pia_manager_crash.log
drwx------  4 sia  staff    128 Dec 12  2016 .putty
drwx------  3 sia  staff    96 Mar  3 10:32 .ssh
-rw-------  1 sia  staff    532 May 22 11:43 .viminfo
drwx------  4 sia  staff    128 Apr 11  2017 Applications
drwxr-xr-x  9 sia  staff    288 Dec  3  2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+  5 sia  staff    160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia  staff    352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia  staff    448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia  staff    640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia  staff    608 Jul  4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia  staff  2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia  staff    608 Jul  6 10:59 Movies
drwx------+  8 sia  staff    256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+  8 sia  staff    256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+  5 sia  staff    160 Dec 22  2016 Public
</source>





دوایین پێداچوونەوەی ‏٠٨:٢٤، ١٨ی تەممووزی ٢٠١٨

نیشاندەری File Explorer ــی مایکرۆسۆفت وەکو نمونە

کورتکراوەی list directory contents کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە Finder ئەپڵ بیگرە یاخود File Explorer مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە Chmod کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە.

ڕێبەری لینوکس/یونیکس

وەکو چۆن لە هەموو ئامێرێکدا دەفتەرێک هەیە، کە لە باشوری کوردستان پێی دەڵێن کەتەلۆگ. ئاوهاش لەوێ شتێک هەیە ناوی مان پەیجە man page کە دەربارە و ئەرک و چۆنیەتی ئەو فرمانە دەنوسێت بەدرێژی. لەم وتارە و هەموو وانەکانی تر بۆ ناساندنی هەر فرمانێک، نمونەکەی سەرەتای یان پێشەکیەکی دادەنێن و دوایی خۆشمان هەندێک فرمانی گرنگ و زۆر بەکارهاتوو. تاوەکو باشتر تێگەشتنت بۆی هەبێت و ئەو ترسەی هەتە لەو شتەی ناوی تێرمیناڵ و باش سکریپتە بڕەوەێتەوە و خۆشت بوێت :). جا بۆیە با بنوسین man ls

NAME
     ls -- list directory contents

SYNOPSIS
     ls [-ABCFGHLOPRSTUW@abcdefghiklmnopqrstuwx1] [file ...]

DESCRIPTION
     For each operand that names a file of a type other than directory, ls
     displays its name as well as any requested, associated information.  For
     each operand that names a file of type directory, ls displays the names
     of files contained within that directory, as well as any requested, asso-
     ciated information.

     If no operands are given, the contents of the current directory are dis-
     played.  If more than one operand is given, non-directory operands are
     displayed first; directory and non-directory operands are sorted sepa-
     rately and in lexicographical order.

     The following options are available:

     -@      Display extended attribute keys and sizes in long (-l) output.

     -1      (The numeric digit ``one''.)  Force output to be one entry per
:

لە کوێم و چی لێیە؟

تۆ لەهەر سەردێڕێک بیت یان شوێنێکی سیستەم، تۆ ئیتر لە شوێنێکی بۆشاییت یان پڕ و یاخود هەندێک شتی لێن. گرنگ نین چەندن، بەڵام پێشتر گرنگە بزانیت چین جارێ؟ بۆیە تەنها دەنوسین ls

MyBook:~ sia$ ls
Applications		Downloads		Movies
Chawg_CLI_tutorials	Dropbox			Music
Desktop			Google Drive		Pictures
Documents		Library			Public
MyBook:~ sia$

بەڵام گەر بمەوێت لیستیان بکەن بە ڕێکەوتی دوادەستکارییەوە. وە هەروەها دەسەڵاتەکانی خوێندنەوە/بینین و دەستکاری ببینم لەگەڵ بەکارهێنەر و گرووپی بەکارهێنەر user & userGroup کە زۆر زۆر گرنگە ئەوا:

MyBook:~ sia$ ls -l
total 0
drwx------   4 sia  staff   128 Apr 11  2017 Applications
drwxr-xr-x   9 sia  staff   288 Dec  3  2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+  5 sia  staff   160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia  staff   352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia  staff   448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia  staff   640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia  staff   608 Jul  4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia  staff  2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia  staff   608 Jul  6 10:59 Movies
drwx------+  8 sia  staff   256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+  8 sia  staff   256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+  5 sia  staff   160 Dec 22  2016 Public

هەمیشە ئەوە بزانە جۆری syntax فرمانەکانی یونیکس/لینوکس بەگشتی ئاوەها دەنوسرێن وەکو بنەڕەت

command -options arguments

ئەی پەڕگەی شاراوە Hidden Files

لەمەدا هەڵبژاردەی -a بەکاردەهێنین بەواتای گشت All دێت. وەکو دەزانن هەموو پەڕگە و بوخچەیەک بە خاڵ دەستپێبکات ئەوە شاردراوە دەبێت. ئێستا بۆ هەمان شوێنی بڕگەی پێشوو لیست دەکەین، بەڵام لە کۆتایدا -a دەدەینێ تاوەکو بزانین چەند شاراوە هەیە و چۆنە دەسەڵات و شوێنەکانیان:

MyBook:~ sia$ ls -la
total 104
drwxr-xr-x+ 34 sia   staff   1088 Jul 18 09:04 .
drwxr-xr-x   6 root  admin    192 Jul 18 09:05 ..
-r--------   1 sia   staff      7 May 31 15:55 .CFUserTextEncoding
-rw-r--r--@  1 sia   staff  24580 Jul 18 09:17 .DS_Store
drwxr-xr-x   2 sia   staff     64 Dec 20  2017 .MCTranscodingSDK
drwx------   3 sia   staff     96 Jul 18 09:12 .Trash
drwxr-x---   4 sia   staff    128 Apr  3  2017 .android
drwxr-xr-x  13 sia   staff    416 Dec 27  2016 .atom
-rw-------   1 sia   staff  10724 Jul  1 15:35 .bash_history
drwx------  12 sia   staff    384 Jul 18 09:12 .bash_sessions
drwx------   5 sia   staff    160 Jul 16  2017 .cache
drwxr-xr-x   8 sia   staff    256 Feb  2 15:39 .config
drwx------   3 sia   staff     96 Jun 14  2017 .cups
drwx------  13 sia   staff    416 Mar 30 09:47 .dropbox
drwx------   3 sia   staff     96 Dec 12  2016 .local
drwxrwxrwx   3 sia   staff     96 Feb 16  2017 .nchsoftware
drwxr-xr-x   3 sia   staff     96 Dec  5  2017 .oracle_jre_usage
drwxr-xr-x  11 sia   staff    352 Jan 31 10:44 .pia_manager
-rw-r--r--   1 sia   staff    528 Dec  3  2016 .pia_manager_crash.log
drwx------   4 sia   staff    128 Dec 12  2016 .putty
drwx------   3 sia   staff     96 Mar  3 10:32 .ssh
-rw-------   1 sia   staff    532 May 22 11:43 .viminfo
drwx------   4 sia   staff    128 Apr 11  2017 Applications
drwxr-xr-x   9 sia   staff    288 Dec  3  2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+  5 sia   staff    160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia   staff    352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia   staff    448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia   staff    640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia   staff    608 Jul  4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia   staff   2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia   staff    608 Jul  6 10:59 Movies
drwx------+  8 sia   staff    256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+  8 sia   staff    256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+  5 sia   staff    160 Dec 22  2016 Public