Sia (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
|||
(٦ دەستکاری لەلایەن ٢ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت) | |||
ھێڵی ١: | ھێڵی ١: | ||
[[Image:FileExplorerWindows.png|left|thumb| | [[Image:FileExplorerWindows.png|left|thumb|162px|نیشاندەری File Explorer ــی مایکرۆسۆفت وەکو نمونە]] | ||
کورتکراوەی <tt>list directory contents</tt> کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە [https://support.apple.com/en-us/ht201732 Finder] ئەپڵ بیگرە یاخود [https://en.wikipedia.org/wiki/File_Explorer File Explorer] مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە [[Chmod]] کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە. | کورتکراوەی <tt>list directory contents</tt> کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە [https://support.apple.com/en-us/ht201732 Finder] ئەپڵ بیگرە یاخود [https://en.wikipedia.org/wiki/File_Explorer File Explorer] مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە [[Chmod]] کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە. | ||
== ڕێبەری لینوکس/یونیکس == | == ڕێبەری لینوکس/یونیکس == | ||
ھێڵی ٣٠: | ھێڵی ٣٠: | ||
</source> | </source> | ||
=== لە کوێم و چی لێیە؟ === | |||
تۆ لەهەر سەردێڕێک بیت یان شوێنێکی سیستەم، تۆ ئیتر لە شوێنێکی بۆشاییت یان پڕ و یاخود هەندێک شتی لێن. گرنگ نین چەندن، بەڵام پێشتر گرنگە بزانیت چین جارێ؟ بۆیە تەنها دەنوسین ls | |||
<source lang="bash"> | |||
MyBook:~ sia$ ls | |||
Applications Downloads Movies | |||
Chawg_CLI_tutorials Dropbox Music | |||
Desktop Google Drive Pictures | |||
Documents Library Public | |||
MyBook:~ sia$ | |||
</source> | |||
بەڵام گەر بمەوێت لیستیان بکەن بە ڕێکەوتی دوادەستکارییەوە. وە هەروەها دەسەڵاتەکانی خوێندنەوە/بینین و دەستکاری ببینم لەگەڵ بەکارهێنەر و گرووپی بەکارهێنەر user & userGroup کە زۆر زۆر گرنگە ئەوا: | |||
<source lang="bash"> | |||
MyBook:~ sia$ ls -l | |||
total 0 | |||
drwx------ 4 sia staff 128 Apr 11 2017 Applications | |||
drwxr-xr-x 9 sia staff 288 Dec 3 2017 Chawg_CLI_tutorials | |||
drwx------+ 5 sia staff 160 Jul 16 19:37 Desktop | |||
drwx------+ 11 sia staff 352 Jun 27 10:41 Documents | |||
drwx------+ 14 sia staff 448 Jul 16 19:41 Downloads | |||
drwx------@ 20 sia staff 640 Jul 18 09:04 Dropbox | |||
drwx------@ 19 sia staff 608 Jul 4 14:29 Google Drive | |||
drwx------@ 74 sia staff 2368 Jul 16 19:39 Library | |||
drwx------+ 19 sia staff 608 Jul 6 10:59 Movies | |||
drwx------+ 8 sia staff 256 Feb 14 18:49 Music | |||
drwx------+ 8 sia staff 256 Jul 12 20:56 Pictures | |||
drwxr-xr-x+ 5 sia staff 160 Dec 22 2016 Public | |||
</source> | |||
هەمیشە ئەوە بزانە جۆری syntax فرمانەکانی یونیکس/لینوکس بەگشتی ئاوەها دەنوسرێن وەکو بنەڕەت | |||
<pre> | |||
command -options arguments | |||
</pre> | |||
=== ئەی پەڕگەی شاراوە Hidden Files === | |||
لەمەدا هەڵبژاردەی <code> -a </code> بەکاردەهێنین بەواتای گشت '''All''' دێت. وەکو دەزانن هەموو پەڕگە و بوخچەیەک بە خاڵ دەستپێبکات ئەوە شاردراوە دەبێت. ئێستا بۆ هەمان شوێنی بڕگەی پێشوو لیست دەکەین، بەڵام لە کۆتایدا -a دەدەینێ تاوەکو بزانین چەند شاراوە هەیە و چۆنە دەسەڵات و شوێنەکانیان: | |||
<source lang="bash"> | |||
MyBook:~ sia$ ls -la | |||
total 104 | |||
drwxr-xr-x+ 34 sia staff 1088 Jul 18 09:04 . | |||
drwxr-xr-x 6 root admin 192 Jul 18 09:05 .. | |||
-r-------- 1 sia staff 7 May 31 15:55 .CFUserTextEncoding | |||
-rw-r--r--@ 1 sia staff 24580 Jul 18 09:17 .DS_Store | |||
drwxr-xr-x 2 sia staff 64 Dec 20 2017 .MCTranscodingSDK | |||
drwx------ 3 sia staff 96 Jul 18 09:12 .Trash | |||
drwxr-x--- 4 sia staff 128 Apr 3 2017 .android | |||
drwxr-xr-x 13 sia staff 416 Dec 27 2016 .atom | |||
-rw------- 1 sia staff 10724 Jul 1 15:35 .bash_history | |||
drwx------ 12 sia staff 384 Jul 18 09:12 .bash_sessions | |||
drwx------ 5 sia staff 160 Jul 16 2017 .cache | |||
drwxr-xr-x 8 sia staff 256 Feb 2 15:39 .config | |||
drwx------ 3 sia staff 96 Jun 14 2017 .cups | |||
drwx------ 13 sia staff 416 Mar 30 09:47 .dropbox | |||
drwx------ 3 sia staff 96 Dec 12 2016 .local | |||
drwxrwxrwx 3 sia staff 96 Feb 16 2017 .nchsoftware | |||
drwxr-xr-x 3 sia staff 96 Dec 5 2017 .oracle_jre_usage | |||
drwxr-xr-x 11 sia staff 352 Jan 31 10:44 .pia_manager | |||
-rw-r--r-- 1 sia staff 528 Dec 3 2016 .pia_manager_crash.log | |||
drwx------ 4 sia staff 128 Dec 12 2016 .putty | |||
drwx------ 3 sia staff 96 Mar 3 10:32 .ssh | |||
-rw------- 1 sia staff 532 May 22 11:43 .viminfo | |||
drwx------ 4 sia staff 128 Apr 11 2017 Applications | |||
drwxr-xr-x 9 sia staff 288 Dec 3 2017 Chawg_CLI_tutorials | |||
drwx------+ 5 sia staff 160 Jul 16 19:37 Desktop | |||
drwx------+ 11 sia staff 352 Jun 27 10:41 Documents | |||
drwx------+ 14 sia staff 448 Jul 16 19:41 Downloads | |||
drwx------@ 20 sia staff 640 Jul 18 09:04 Dropbox | |||
drwx------@ 19 sia staff 608 Jul 4 14:29 Google Drive | |||
drwx------@ 74 sia staff 2368 Jul 16 19:39 Library | |||
drwx------+ 19 sia staff 608 Jul 6 10:59 Movies | |||
drwx------+ 8 sia staff 256 Feb 14 18:49 Music | |||
drwx------+ 8 sia staff 256 Jul 12 20:56 Pictures | |||
drwxr-xr-x+ 5 sia staff 160 Dec 22 2016 Public | |||
</source> | |||
دوایین پێداچوونەوەی ٠٨:٢٤، ١٨ی تەممووزی ٢٠١٨
کورتکراوەی list directory contents کە ڕۆژانە لە مۆبایل و هەموو سیستەمێکی کۆمپیوتەر دەیبینین. چۆن بوخچە و پەڕەگەکانمان ڕیزکراون؟ چەند دانە پەڕگەم لە ناو وێنەکانم هەیە، وە چەند دانەی ترم لە فڵانە بوخچەیە؟ ئیتر تۆ لە Finder ئەپڵ بیگرە یاخود File Explorer مەیکرۆسۆفت و ئەوانەی لینوکس وەکو Nautilus, Thunar, Dolphin ..هتد. ئەوە لە ئەندرۆید و ئامێرەکانی تر پڕن لە ئەپی تایبەت و دەرەکی و کۆمپانیای تر. جا ئێمە گەر لەم پرۆسەی نیشاندان و لیستکردنە گەیشتین، ئەوە دەتوانین هەموو ئەو شتانە بەئاسانی هەرس بکەین و لەکاتی هەر گیروگرفتێک بۆی بچینەوە. ئەمە پێشەکی بوو، بۆ ئەوانەی دوورن لە بەکارهێنانی لینوکس/یونیکس. ئەمان هیچیان نییە بێجگە لەوەی لەسەرەتای ناسینی سیستەمەوە فێری دەبن و گرنگترین پایەی ناسین و چارەسەری دەسەڵاتەکانە Chmod کە بەشێوەیکی درێژ باسکراوە.
ڕێبەری لینوکس/یونیکس
وەکو چۆن لە هەموو ئامێرێکدا دەفتەرێک هەیە، کە لە باشوری کوردستان پێی دەڵێن کەتەلۆگ. ئاوهاش لەوێ شتێک هەیە ناوی مان پەیجە man page کە دەربارە و ئەرک و چۆنیەتی ئەو فرمانە دەنوسێت بەدرێژی. لەم وتارە و هەموو وانەکانی تر بۆ ناساندنی هەر فرمانێک، نمونەکەی سەرەتای یان پێشەکیەکی دادەنێن و دوایی خۆشمان هەندێک فرمانی گرنگ و زۆر بەکارهاتوو. تاوەکو باشتر تێگەشتنت بۆی هەبێت و ئەو ترسەی هەتە لەو شتەی ناوی تێرمیناڵ و باش سکریپتە بڕەوەێتەوە و خۆشت بوێت :). جا بۆیە با بنوسین man ls
NAME
ls -- list directory contents
SYNOPSIS
ls [-ABCFGHLOPRSTUW@abcdefghiklmnopqrstuwx1] [file ...]
DESCRIPTION
For each operand that names a file of a type other than directory, ls
displays its name as well as any requested, associated information. For
each operand that names a file of type directory, ls displays the names
of files contained within that directory, as well as any requested, asso-
ciated information.
If no operands are given, the contents of the current directory are dis-
played. If more than one operand is given, non-directory operands are
displayed first; directory and non-directory operands are sorted sepa-
rately and in lexicographical order.
The following options are available:
-@ Display extended attribute keys and sizes in long (-l) output.
-1 (The numeric digit ``one''.) Force output to be one entry per
:
لە کوێم و چی لێیە؟
تۆ لەهەر سەردێڕێک بیت یان شوێنێکی سیستەم، تۆ ئیتر لە شوێنێکی بۆشاییت یان پڕ و یاخود هەندێک شتی لێن. گرنگ نین چەندن، بەڵام پێشتر گرنگە بزانیت چین جارێ؟ بۆیە تەنها دەنوسین ls
MyBook:~ sia$ ls
Applications Downloads Movies
Chawg_CLI_tutorials Dropbox Music
Desktop Google Drive Pictures
Documents Library Public
MyBook:~ sia$
بەڵام گەر بمەوێت لیستیان بکەن بە ڕێکەوتی دوادەستکارییەوە. وە هەروەها دەسەڵاتەکانی خوێندنەوە/بینین و دەستکاری ببینم لەگەڵ بەکارهێنەر و گرووپی بەکارهێنەر user & userGroup کە زۆر زۆر گرنگە ئەوا:
MyBook:~ sia$ ls -l
total 0
drwx------ 4 sia staff 128 Apr 11 2017 Applications
drwxr-xr-x 9 sia staff 288 Dec 3 2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+ 5 sia staff 160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia staff 352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia staff 448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia staff 640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia staff 608 Jul 4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia staff 2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia staff 608 Jul 6 10:59 Movies
drwx------+ 8 sia staff 256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+ 8 sia staff 256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+ 5 sia staff 160 Dec 22 2016 Public
هەمیشە ئەوە بزانە جۆری syntax فرمانەکانی یونیکس/لینوکس بەگشتی ئاوەها دەنوسرێن وەکو بنەڕەت
command -options arguments
ئەی پەڕگەی شاراوە Hidden Files
لەمەدا هەڵبژاردەی -a
بەکاردەهێنین بەواتای گشت All دێت. وەکو دەزانن هەموو پەڕگە و بوخچەیەک بە خاڵ دەستپێبکات ئەوە شاردراوە دەبێت. ئێستا بۆ هەمان شوێنی بڕگەی پێشوو لیست دەکەین، بەڵام لە کۆتایدا -a دەدەینێ تاوەکو بزانین چەند شاراوە هەیە و چۆنە دەسەڵات و شوێنەکانیان:
MyBook:~ sia$ ls -la
total 104
drwxr-xr-x+ 34 sia staff 1088 Jul 18 09:04 .
drwxr-xr-x 6 root admin 192 Jul 18 09:05 ..
-r-------- 1 sia staff 7 May 31 15:55 .CFUserTextEncoding
-rw-r--r--@ 1 sia staff 24580 Jul 18 09:17 .DS_Store
drwxr-xr-x 2 sia staff 64 Dec 20 2017 .MCTranscodingSDK
drwx------ 3 sia staff 96 Jul 18 09:12 .Trash
drwxr-x--- 4 sia staff 128 Apr 3 2017 .android
drwxr-xr-x 13 sia staff 416 Dec 27 2016 .atom
-rw------- 1 sia staff 10724 Jul 1 15:35 .bash_history
drwx------ 12 sia staff 384 Jul 18 09:12 .bash_sessions
drwx------ 5 sia staff 160 Jul 16 2017 .cache
drwxr-xr-x 8 sia staff 256 Feb 2 15:39 .config
drwx------ 3 sia staff 96 Jun 14 2017 .cups
drwx------ 13 sia staff 416 Mar 30 09:47 .dropbox
drwx------ 3 sia staff 96 Dec 12 2016 .local
drwxrwxrwx 3 sia staff 96 Feb 16 2017 .nchsoftware
drwxr-xr-x 3 sia staff 96 Dec 5 2017 .oracle_jre_usage
drwxr-xr-x 11 sia staff 352 Jan 31 10:44 .pia_manager
-rw-r--r-- 1 sia staff 528 Dec 3 2016 .pia_manager_crash.log
drwx------ 4 sia staff 128 Dec 12 2016 .putty
drwx------ 3 sia staff 96 Mar 3 10:32 .ssh
-rw------- 1 sia staff 532 May 22 11:43 .viminfo
drwx------ 4 sia staff 128 Apr 11 2017 Applications
drwxr-xr-x 9 sia staff 288 Dec 3 2017 Chawg_CLI_tutorials
drwx------+ 5 sia staff 160 Jul 16 19:37 Desktop
drwx------+ 11 sia staff 352 Jun 27 10:41 Documents
drwx------+ 14 sia staff 448 Jul 16 19:41 Downloads
drwx------@ 20 sia staff 640 Jul 18 09:04 Dropbox
drwx------@ 19 sia staff 608 Jul 4 14:29 Google Drive
drwx------@ 74 sia staff 2368 Jul 16 19:39 Library
drwx------+ 19 sia staff 608 Jul 6 10:59 Movies
drwx------+ 8 sia staff 256 Feb 14 18:49 Music
drwx------+ 8 sia staff 256 Jul 12 20:56 Pictures
drwxr-xr-x+ 5 sia staff 160 Dec 22 2016 Public