ئامانج (لێدوان | بەشدارییەکان) No edit summary |
ئامانج (لێدوان | بەشدارییەکان) |
||
| ھێڵی ١٠: | ھێڵی ١٠: | ||
== مێژوى یونیکۆد == | == مێژوى یونیکۆد == | ||
سەرەتا دروست بوونى یونیکۆد لە ساڵى ١٩٨٧ لەلاین Joe Becker لە[http://en.wikipedia.org/wiki/Xerox Xerox] هەروەها لەگەڵ Lee Collins و Mark Davis لە [http://en.wikipedia.org/wiki/Apple_Inc. Apple] سەرەتاى دەستپێکردنەو وە جێبەجێکردنى کارەکان بوو,بۆ دروستکردنى UCS،لە مانگى ٨ـى ساڵى داهاتوو یەکەم پێشنیارى Joe Becker ئەمە بوو <tt>"international/multilingual text character encoding system, tentatively called Unicode"</tt> بۆ زانیارى زیاتر سەێرى ئەم بەڵگەنامەیە بکە،[http://www.unicode.org/history/unicode88.pdf Unicode88] | |||
| | |||
هەروەها لە سەرەتا ١٩٨٩ گرووپێکى یونیکۆد دروست بوو,بۆ جێبەجێکردنى کارەکانیان پێکهاتبوو لە Ken Whistler لەگەڵ Mike Kernaghan لە وەرگرتن،Karen Smith-Yoshimura لەگەڵ Joan Aliprand لە [http://en.wikipedia.org/wiki/Research_Libraries_Group RLG] هەروەها لەگەڵ Glenn Wright لە [http://en.wikipedia.org/wiki/Sun_Microsystems Sun Microsystems] وە لە ساڵى ١٩٩٠ Michel Suignard لەگەڵ Asmus Freytag لە مایکرۆسۆفت وە لەگەڵ Rick McGowan لە [http://en.wikipedia.org/wiki/NeXT NeXT] هەموو ئەمانە هاتنە ناو ئەم گرووپەوە،وە لە کۆتایی ١٩٩٠ دەستیان کرد بە ئیشکردن وە بۆ دانانى نەخشەێک بۆ ئامرازیێکى encodingـێکى ستاندار بە تەواوەتى،هەروەها بۆ دووبارەکردنەوەى لە کۆتایی بۆ ئامادەکردن،بۆ یەکگرتنەوەى ڕێکخستنەکانى یونیکۆد لە ٣/١/١٩٩١ لە کالیفۆرنیا هەروەها لە مانگى ١٠ـى ١٩٩١ یەکەم وەشانى دەرچوو بەشێوەێکى ستاندار,سەێرى ئەم خشتەى خوارەوە بکە،هەموو وەشانەکانى یونیکۆدە، | |||
== هەموو وەشانە دەرچووەکانی یونیکۆد == | |||
{| class="wikitable" | |||
|-bgcolor=#cccccc | |||
!ژمارە | |||
!ناوەکان | |||
!ڕێکەوتی وەشاندن | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|١ | |||
|یونیکۆد ١.٠ | |||
| تشرینی یەکەمى ١٩٩١ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٢ | |||
|یونیکۆد ١.٠.١ | |||
|١٩٩٢ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٣ | |||
|یونیکۆد ١.١ | |||
|١٩٩٣ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٤ | |||
|یونیکۆد ٢.٠ | |||
|١٩٩٦ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٥ | |||
|یونیکۆد ٢.١ | |||
|١٩٩٨ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٦ | |||
|یونیکۆد ٢.٢.١ | |||
|١٩٩٨ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٧ | |||
|یونیکۆد ٣.٠ | |||
|١٩٩٩ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٨ | |||
|یونیکۆد ٣.١ | |||
|٢٠٠١ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|٩ | |||
|یونیکۆد ٣.٢ | |||
|٢٠٠٢ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|١٠ | |||
|یونیکۆد ٤.٠ | |||
|٢٠٠٣ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|11 | |||
|یونیکۆد ٤.٠.١ | |||
|٢٠٠٤ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|12 | |||
|یونیکۆد ٤.١ | |||
|٢٠٠٥ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|13 | |||
|یونیکۆد ٥.٠ | |||
|٢٠٠٦ | |||
|-bgcolor=#eeeeee | |||
|14 | |||
|یونیکۆد ٥.١ | |||
|نیسانى ٢٠٠٨ | |||
|- | |||
|} | |||
== نەخشە لەگەڵ یونیکۆد == | == نەخشە لەگەڵ یونیکۆد == | ||
وەک پێداچوونەوەی ١٣:٤٠، ١٤ی تەممووزی ٢٠٠٩
یونیکۆد لە کۆمپیوتەر پێوەرێکى ستاندارە کە بۆ پێشاندانى دەقەکانى هەر زمانێک بێت,هەروەها کۆمپیوتەرەکان پێک هاتوو لە کۆمەڵێک دەق,کە بە هەر پڕۆگرامێکى نوسینى سیستەمەوە نوسرا بێت,یونیکۆد زیاتر لە ١٠٠,٠٠٠ ئامراز پێکهاتووە,وە لەلاین هەندێک ئامرازەوە وە بە شێوەێکى ستاندار وە جێگیر کرا بۆ وەشانێکى نوێ لە کتێبى The Unicode Standard
یونیکۆد چییە؟
کۆمپیوتەر تەنها لەگەڵ ژمارە کار دەکات,هەموو ئەوانەى کە بۆ پاشەکەوتکردنى ئامرازەکان پێکهاتووە لە ژمارێک لەوانە,پێش ئەوەى یونیکۆد دروست بێت ١٠٠ جۆرەى جێاوازى سیستەمى encoding هەبوو,وە بۆ جێبەجێ کردنى ئەو ژمارەیە,بۆ نموونە یەکێتى ئەوروپا داوایان کرد کە پێویستە encodingـێکى جیاواز هەبێت بۆ هەموو زمانەکان,وە بۆ زمانى ئینگلیزى,کە بە شێوەێکى دروست دەقەکان پێشان بدات,
هەروەها سیستەمى encoding بەکاردێن لەلاین چەند کەسێکەوە بۆیە بەیەکدانێک روو ئەدا,بۆیە بیریتن لەوە کردووە کە ئەتوانى دوو encoding بەکاربهێنیت لە هەمان کات بۆ دوو کەسى جێاواز یان بەکارهێنانى هەندێک ژمارەى جێاواز بۆ هەمان ئامراز,وە هەر کۆمپیوتەرەێک(بە تایبەتى ڕاژە)پێویستە پاڵپشتیکردنى هەندێک encodingـى جێاواز بکات بۆ پێشاندانى هەموو ئەو ماڵپەڕانەى کە لەسەر ڕاژەییە کە بە چەند زمانێکى جێاوزا دروستکراوە,
مێژوى یونیکۆد
سەرەتا دروست بوونى یونیکۆد لە ساڵى ١٩٨٧ لەلاین Joe Becker لەXerox هەروەها لەگەڵ Lee Collins و Mark Davis لە Apple سەرەتاى دەستپێکردنەو وە جێبەجێکردنى کارەکان بوو,بۆ دروستکردنى UCS،لە مانگى ٨ـى ساڵى داهاتوو یەکەم پێشنیارى Joe Becker ئەمە بوو "international/multilingual text character encoding system, tentatively called Unicode" بۆ زانیارى زیاتر سەێرى ئەم بەڵگەنامەیە بکە،Unicode88 |
هەروەها لە سەرەتا ١٩٨٩ گرووپێکى یونیکۆد دروست بوو,بۆ جێبەجێکردنى کارەکانیان پێکهاتبوو لە Ken Whistler لەگەڵ Mike Kernaghan لە وەرگرتن،Karen Smith-Yoshimura لەگەڵ Joan Aliprand لە RLG هەروەها لەگەڵ Glenn Wright لە Sun Microsystems وە لە ساڵى ١٩٩٠ Michel Suignard لەگەڵ Asmus Freytag لە مایکرۆسۆفت وە لەگەڵ Rick McGowan لە NeXT هەموو ئەمانە هاتنە ناو ئەم گرووپەوە،وە لە کۆتایی ١٩٩٠ دەستیان کرد بە ئیشکردن وە بۆ دانانى نەخشەێک بۆ ئامرازیێکى encodingـێکى ستاندار بە تەواوەتى،هەروەها بۆ دووبارەکردنەوەى لە کۆتایی بۆ ئامادەکردن،بۆ یەکگرتنەوەى ڕێکخستنەکانى یونیکۆد لە ٣/١/١٩٩١ لە کالیفۆرنیا هەروەها لە مانگى ١٠ـى ١٩٩١ یەکەم وەشانى دەرچوو بەشێوەێکى ستاندار,سەێرى ئەم خشتەى خوارەوە بکە،هەموو وەشانەکانى یونیکۆدە،
هەموو وەشانە دەرچووەکانی یونیکۆد
| ژمارە | ناوەکان | ڕێکەوتی وەشاندن |
|---|---|---|
| ١ | یونیکۆد ١.٠ | تشرینی یەکەمى ١٩٩١ |
| ٢ | یونیکۆد ١.٠.١ | ١٩٩٢ |
| ٣ | یونیکۆد ١.١ | ١٩٩٣ |
| ٤ | یونیکۆد ٢.٠ | ١٩٩٦ |
| ٥ | یونیکۆد ٢.١ | ١٩٩٨ |
| ٦ | یونیکۆد ٢.٢.١ | ١٩٩٨ |
| ٧ | یونیکۆد ٣.٠ | ١٩٩٩ |
| ٨ | یونیکۆد ٣.١ | ٢٠٠١ |
| ٩ | یونیکۆد ٣.٢ | ٢٠٠٢ |
| ١٠ | یونیکۆد ٤.٠ | ٢٠٠٣ |
| 11 | یونیکۆد ٤.٠.١ | ٢٠٠٤ |
| 12 | یونیکۆد ٤.١ | ٢٠٠٥ |
| 13 | یونیکۆد ٥.٠ | ٢٠٠٦ |
| 14 | یونیکۆد ٥.١ | نیسانى ٢٠٠٨ |