CHMOD بریتیە لەفرمانێکی UNIX کەبەڕێگایەوە ئەرکی دەسەڵات بۆ پەڕگە و بوخچە دیاریدەکرێت و دەبەخشرێت، پێشکەوتوانی سیستەمی ویندۆز دەتوانن وێنەیەکی کاری وەربگرن وەکو ATTRIB. ئەم خاسیەتە گرنگیەکی تایبەتی و گشتی زۆری هەیە و بەیەکێک لەبنەماکانی کاری پڕۆگرامسازی دادەنرێت و بۆ ڕوومێزیش گرنگی لەپێشی پێشەوەیە. CHMOD لەهەر سێ دەسەڵاتی توانای نوسین، خوێندنەوە و وەگەڕخستندا خۆی دەبینێتەوە بۆ پەڕگە و بوخچە. ئەوانەی بەسیستەمی لینوکس ئاشنان زیاتر ڕووبەڕوی ئەم فرمان دابەشکردنەوە دەبنەوە ڕۆژانە و هەروەها ئەوانەی کاری وێبداڕشتن دەکەن بەزمانە بزۆکەکانی وەکوPHP,Perl,Ruby..etc. ئەگەر هاتوو لەئەمڕۆدا تەماشای ئەو ڕاژەخوازانەی FTP بکەین دەبینین زۆربەی زۆریان ئەم کارەیان ئاسان کردووە، کەبەتەنها کرتەیەک ژمارەکە دەدەین و ئەرکەکە بەپەڕگەکە یان بوخچەکە دەسپێرێت. بەڵام لەبیرمان نەچێت زانینی خودی ئەو دەسەڵات پێدانە زۆر گرنگە و دەبێت بیزانیت. فرمانەکان دەکرێت لەشێوەی ژمارە یان بڕگەپیت یان پیتژمارەیی بێت. بەڵام کرۆکی بنەڕەتبوونی کارەکە دابەش دەکرێت بەسەر سێ بەشەوە:
Owner Group Other
Owner:خاوەنێتی. Group: گرووپ. Other: ئەوانی تر. ئەمانەش لەخۆیاندا ئەرکەکان دابەش دەکەن بۆ سێ فرمانەدەسەڵاتەوە کەئەمانەن:
read=r write=w execute=x
ئەمانەش وەکو خۆیان هەر یەکە و بۆ ژمارەیەک هێما دەکەن:
read(r)= 4 write(w)= 2 execute(x)= 1
کۆی هەرسێکیان بەرزترین ئاستی دەکاتە 7. لەبەر ئەوەی باسەکە ئاڵۆز نەبێت بانمونەیەکی بچووک وەربگرین لەسەر بڵاوترین ژمارەی CHMOD mode کەبەرچاومان دەکەوێت بەبەردەوامی775. نرخەکان لە (0بۆ7)ــن.
User (rwx) = 4+2+1 = 7 Group(rx) = 4+1 = 5 World (rx) = 4+1 = 5 chmode mode = 0755
بەتەنیشت یەکەوە:
-rwxr-xr-x
بەکورتی با بزانین ئەم فرمانانە چۆن دەسەڵاتەکان دەبەخشن لەلینوکس:
chmod [Options]... Mode [,Mode]... file...
chmod [Options]... Numeric_Mode file...
chmod [Options]... --reference=RFile file...
ئەگەر بمانەوێت بوخچەیەک دەسەڵاتی بدەین بەگشت 777 :
# chmod 777 "path/to/folder/"
یان بەهێماپیت هەمان دەسەڵات دەکاتە:
# chomd -rwxrwxrwx "path/to/foder/"
ئەگەر بمانەوێت بوخچەیەک و هەموو پەڕگە و بوخچەکانی ناوی دەسەڵاتی گشتی بدەین 777:
# chmod 777 "path/to/folder/" -R
هەمان دەسەڵات بەهێماپیت:
# chmod -rwxrwxrwx "path/to/folder/ -R
هەر کێشەیەک یان ئاڵوزیەک دەبینیت یان تێبینیەکت هەیە، دەوڵەمەندی بکە. هەرچەند ئەمە وەکو باسێکی گشتی و سەرەتای لەسەر تێگەشتن لەو دەسەڵاتە وایە. ئەکرێت وردتر بینەوە. بەڵام تائێستا بەسە بۆ سەرەتا لەداهاتوودا باس لەماف و دەسەڵاتی گرووپ گۆڕینی دەکەین وەکو :
chgrp - Change group ownership chown - Change file owner and group
لەدوایدا پرسیار دێتە پێشەوە، من چۆن ئەو دەسەڵاتانە بۆ پەڕگە یان بوخچە ببینم؟ بۆ نمونە بۆ پەرگەی Arastein: بەنیشاندان + نیشاندانی ماف و دەسەڵات= ls -l
Debian:Arastein# ls -l
total 28
-rw-r--r-- 1 root root 45 2008-10-25 21:55 index.html
-rw-r--r-- 1 root root 20 2008-10-25 21:58 test.php
drwxr-xr-x 9 root root 4096 2008-10-25 22:05 wane
drwxr-xr-x 5 sia sia 4096 2008-11-01 03:00 wordpress