Lighttpd: جیاوازیی نێوان پێداچوونەوەکان

لە چاوگ
 
(٥ دەستکاری لەلایەن ٢ بەکارھێنەرەوە پیشاننادرێت)
ھێڵی ١: ھێڵی ١:
[[پەڕگە:Lighttpd_logo.png|249px|thumb|left|لۆگۆی فەرمی [[Lighttpd]]  ]]
[[پەڕگە:Lighttpd_logo.png|249px|thumb|left|لۆگۆی فەرمی [[Lighttpd]]  ]]
[[Lighttpd]] ڕاژەکارێکی سووکەڵەی وێبە لەلایەن [[Jan Kneschke]] بۆ یەکەمینجار داهێنراوە و داڕێژراوە پاشان وەکو پڕۆژەیەک لەژێر مافی لەبەرگرتنەوەی [[BSD]] دا پەرەی سەندووە. لەزۆر شوێندا یان لەلایەن زۆرەوە بەئەلتەرناتیڤێکی بەهێزی [[Apache]] دانراوە (وەکو لە [[LAMP]] باسکراوە). دیارە لێرەدا مەبەستمان هەڵسەنگاندن نییە بەو یان بەوانەی تر، بەڵکو کارکردنێتی لەگەڵ وێبدا بەتایبەت [[PHP]] و [[FastCGI]] کەیەکێکە لەهەرە بەرزترین ئاستەکانی پاراستن بۆ ڕاژە.''' هەرچەندە سیستەم ئەو کاتە پارێزراوە کەکوژاوەتەوە و دەرهێڵە :).'''
[[Lighttpd]] ڕاژەکارێکی سووکەڵەی وێبە لەلایەن [[Jan Kneschke]] بۆ یەکەمینجار داهێنراوە و داڕێژراوە، پاشان وەکو پڕۆژەیەک لەژێر مافی لەبەرگرتنەوەی [[BSD]] دا پەرەی سەندووە. لەزۆر شوێندا یان لە لایەن زۆر کەسەوە، بە ئەلتەرناتیڤێکی بەهێزی [[Apache]] دانراوە (وەکو لە [[LAMP]] باسکراوە). دیارە لێرەدا مەبەستمان هەڵسەنگاندنی Lighttpd نییە بەرامبەر Apache هاوشێوەکانی، بەڵکو مەبەست کارکردنێتی لە وێبدا بەتایبەت [[PHP]] و [[FastCGI]] کەیەکێکە لەهەرە بەرزترین ئاستەکانی پاراستن بۆ ڕاژە.''' هەرچەندە سیستەم ئەو کاتە پارێزراوە کەکوژاوەتەوە و دەرهێڵە :).'''


= دامەزراندن و ڕێکخستن =
= دامەزراندن و ڕێکخستن =
لێرەدا نامانەوێت کردارە دووبارەکراوەکان هەمیشە بڵێینەوە. ئایا کام دابەشکرنی لینوکس کامە ئامراز بەکاردەبات یان کامە شێوە گورزە. تەنها ئێمە وەکو باوە ڕاژەیەکی خێزانی [[دێبیان]] وەردەگرین کەنمونەیەکی تێروتەسەلە بۆ هەموو ئەوانی دیش. دیارە نمونەی سەر ڕاژەکانی تری خێزانی Unix-Like ئەوەندە جودا نییە و ئەگەر هەبێت دەشێت جێگۆڕکێ لەشوێنی پەڕگەکاندا بێت.
بۆ دامەزراندنی [[Lighttpd]] ئێمە ڕاژەیەکی خێزانی [[دێبیان]] وەردەگرین، کە نمونەیەکی تێروتەسەلە بۆ هەموو دابەشکراوەکانی تری لینوکس. دیارە نمونەی سەر ڕاژەکانی تری خێزانی Unix-Like ئەوەندە جودا نیین، و ئەگەر هەبێت دەشێت جێگۆڕکێ لەشوێنی پەڕگەکاندا بێت. بۆ زانیاریی لەسەر بڕیاردان بۆ دابەشکراوێکی لینوکس، بابەتی  [[Which_distro|دابەشکردنێکی گونجاو]] بخوێنەرەوە.
 


== دامەزراندنی Lighttpd ==
== دامەزراندنی Lighttpd ==
پێش هەمووی دەبێت گورزەی  [[Lighttpd]]  دابمەزرێنین.
پێش هەموو کارێک دەبێت گورزەی  [[Lighttpd]]  دابمەزرێنین، لە ڕێگەی ئەم فرمانەوە دەتوانیت ئەو کارە ئەنجام بدەیت:
  # apt-get install lighttpd
  # apt-get install lighttpd


== دامەزراندنی MySQL ==
== دامەزراندنی MySQL ==
لێرەدا پێویستت بەدوو گورزە هەیە کەوەکو [[ڕاژە]] و [[ڕاژەخواز]] دابمەزرێنین.
لێرەدا پێویستیت بەدوو گورزە هەیە کەوەکو [[ڕاژە]] و [[ڕاژەخواز]] دابمەزرێنین.
  # apt-get install mysql-server mysql-client
  # apt-get install mysql-server mysql-client php5-mysql


== دامەزراندنی PHP-CGI ==
== دامەزراندنی PHP-CGI ==
لەبابەتی تردا وەکو [[LAMP]] ئاماژە  بەگورزەی بنەڕەتی [[PHP]] کراوە بۆ دامەزراندن لەگەڵ [[mod_php]] کەدەتوانین بڵێین خراپترین و مەترسیدارترین دۆخی بنەڕەتی ڕاژەیە (بەم هۆیە زۆر ڕاژە بوون بەخۆراکی ڕۆژانەی [[DDos Attack]] و [[PHPSHELL]] ) هەرچەندە بەڕێوبەرێکی بەتوانا و بەئەزموون دەتوانێت ئەو حاڵەتە بگۆڕێت. لێرەدا گورزە دەگۆڕێت و دەبێت ئەمە دابمەزرێنین(تاوەکو [[FastCGI]]) بەگەڕبخەین:
لەبابەتی تردا وەکو [[LAMP]] ئاماژە  بەگورزەی بنەڕەتی [[PHP]] کراوە بۆ دامەزراندن لەگەڵ [[mod_php]] کەدەتوانین بڵێین خراپترین و مەترسیدارترین دۆخی بنەڕەتی ڕاژەیە (بەم هۆیە زۆر ڕاژە بوون بەخۆراکی ڕۆژانەی [[PHPSHELL]] ) هەرچەندە بەڕێوبەرێکی بەتوانا و بەئەزموون دەتوانێت ئەو حاڵەتە بگۆڕێت. لێرەدا گورزە دەگۆڕێت و دەبێت ئەمە دابمەزرێنین(تاوەکو [[FastCGI]]) بەگەڕبخەین:
  # apt-get install php5-cgi
  # apt-get install php5-cgi
{{note| ئەوە لەبارچاوە بگرە کەئیتر پەڕەی PHP.ini دەپەڕێت بۆ <code>/etc/php5/cgi/php.ini</code> ، تکایە ئاگاداری ئەوەبە! هەروەها بەدامەزراندنی ئەم گورزەیەس ئیتر جادەکەی پان نییە و پشتی لێمەدەرەوە و لێخوڕیت. هەروەها تێبینی ئەوە بکە لەخێزانی [[دێبیان]]دا ئەم دەستکارییە بکە لەپەڕەی <code>/etc/php5/cgi/php.ini</code> ئەم ذێرە کەناچالاکە بیگۆڕە بۆ  <nowiki>cgi.fix_pathinfo = 1 </nowiki> تاوەکو چالاک بێت. }}
{{note| ئەوە لەبەرچاو بگرە کەئیتر پەڕەی PHP.ini دەپەڕێت بۆ <code>/etc/php5/cgi/php.ini</code> ئاگاداربە! هەروەها بەدامەزراندنی ئەم گورزەیەش ئیتر جادەکەی پان نییە و پشتی لێمەدەرەوە و لێخوڕیت. هەروەها تێبینی ئەوە بکە لەخێزانی [[دێبیان]]دا ئەم دەستکارییە بکە لەپەڕەی <code>/etc/php5/cgi/php.ini</code> ئەم ذێرە کەناچالاکە بیگۆڕە بۆ  <nowiki>cgi.fix_pathinfo = 1 </nowiki> تاوەکو چالاک بێت. }}


=== چالاککردنی fastcgi یان هەر modـێکی تر===
=== چالاککردنی fastcgi یان هەر modـێکی تر===
ھێڵی ٤٥: ھێڵی ٤٦:
  # /etc/init.d/lighttpd force-reload
  # /etc/init.d/lighttpd force-reload
تکایە ئەو پرۆسەیە هەموو کات بکە، ئەگەر هاتوو هەردەستکاریەکت لەهەرکۆدێکی پەیوەست بەڕاژەی وێبەکەوە کرد. ئێستا بڕۆ  [http://localhost http://localhost] دەبێت پەڕەی زانیاری [[Lighttpd]] نیشان بدات.
تکایە ئەو پرۆسەیە هەموو کات بکە، ئەگەر هاتوو هەردەستکاریەکت لەهەرکۆدێکی پەیوەست بەڕاژەی وێبەکەوە کرد. ئێستا بڕۆ  [http://localhost http://localhost] دەبێت پەڕەی زانیاری [[Lighttpd]] نیشان بدات.
== تەماشاکردنی Logs ==
== تەماشاکردنی Logs ==
وەکو بنەڕەت <code>display_errors = Off</code> ــە بۆیە دەتوانیت Log یان ڕووداوەکان بخوێنیتەوە لە:
وەکو بنەڕەت <code>display_errors = Off</code> ــە بۆیە دەتوانیت Log یان ڕووداوەکان بخوێنیتەوە لە:

دوایین پێداچوونەوەی ‏٠٠:٤٤، ٢٨ی ئابی ٢٠١٠

لۆگۆی فەرمی Lighttpd

Lighttpd ڕاژەکارێکی سووکەڵەی وێبە لەلایەن Jan Kneschke بۆ یەکەمینجار داهێنراوە و داڕێژراوە، پاشان وەکو پڕۆژەیەک لەژێر مافی لەبەرگرتنەوەی BSD دا پەرەی سەندووە. لەزۆر شوێندا یان لە لایەن زۆر کەسەوە، بە ئەلتەرناتیڤێکی بەهێزی Apache دانراوە (وەکو لە LAMP باسکراوە). دیارە لێرەدا مەبەستمان هەڵسەنگاندنی Lighttpd نییە بەرامبەر Apache هاوشێوەکانی، بەڵکو مەبەست کارکردنێتی لە وێبدا بەتایبەت PHP و FastCGI کەیەکێکە لەهەرە بەرزترین ئاستەکانی پاراستن بۆ ڕاژە. هەرچەندە سیستەم ئەو کاتە پارێزراوە کەکوژاوەتەوە و دەرهێڵە :).

دامەزراندن و ڕێکخستن

بۆ دامەزراندنی Lighttpd ئێمە ڕاژەیەکی خێزانی دێبیان وەردەگرین، کە نمونەیەکی تێروتەسەلە بۆ هەموو دابەشکراوەکانی تری لینوکس. دیارە نمونەی سەر ڕاژەکانی تری خێزانی Unix-Like ئەوەندە جودا نیین، و ئەگەر هەبێت دەشێت جێگۆڕکێ لەشوێنی پەڕگەکاندا بێت. بۆ زانیاریی لەسەر بڕیاردان بۆ دابەشکراوێکی لینوکس، بابەتی دابەشکردنێکی گونجاو بخوێنەرەوە.


دامەزراندنی Lighttpd

پێش هەموو کارێک دەبێت گورزەی Lighttpd دابمەزرێنین، لە ڕێگەی ئەم فرمانەوە دەتوانیت ئەو کارە ئەنجام بدەیت:

# apt-get install lighttpd

دامەزراندنی MySQL

لێرەدا پێویستیت بەدوو گورزە هەیە کەوەکو ڕاژە و ڕاژەخواز دابمەزرێنین.

# apt-get install mysql-server mysql-client php5-mysql

دامەزراندنی PHP-CGI

لەبابەتی تردا وەکو LAMP ئاماژە بەگورزەی بنەڕەتی PHP کراوە بۆ دامەزراندن لەگەڵ mod_php کەدەتوانین بڵێین خراپترین و مەترسیدارترین دۆخی بنەڕەتی ڕاژەیە (بەم هۆیە زۆر ڕاژە بوون بەخۆراکی ڕۆژانەی PHPSHELL ) هەرچەندە بەڕێوبەرێکی بەتوانا و بەئەزموون دەتوانێت ئەو حاڵەتە بگۆڕێت. لێرەدا گورزە دەگۆڕێت و دەبێت ئەمە دابمەزرێنین(تاوەکو FastCGI) بەگەڕبخەین:

# apt-get install php5-cgi
Note= تێبینی گرنگ: ئەوە لەبەرچاو بگرە کەئیتر پەڕەی PHP.ini دەپەڕێت بۆ /etc/php5/cgi/php.ini ئاگاداربە! هەروەها بەدامەزراندنی ئەم گورزەیەش ئیتر جادەکەی پان نییە و پشتی لێمەدەرەوە و لێخوڕیت. هەروەها تێبینی ئەوە بکە لەخێزانی دێبیاندا ئەم دەستکارییە بکە لەپەڕەی /etc/php5/cgi/php.ini ئەم ذێرە کەناچالاکە بیگۆڕە بۆ cgi.fix_pathinfo = 1 تاوەکو چالاک بێت.

چالاککردنی fastcgi یان هەر modـێکی تر

ئەمەش بەم شێوەیە دەکرێت:

# lighttpd-enable-mod fastcgi 
Note= تێبینی گرنگ: ئەمە لەڕاژە و دابەشکرنی تردا ئەکرێت شێوەی تری هەبێت

نمونەیەک لەو ئەگەرەی تر. کاتێک بەدەستکرد چالاکی بکەین لە lighttpd.conf بەم شێوەیە:

server.modules              = (
            "mod_fastcgi",
            "mod_access",
            "mod_alias",
            "mod_accesslog",
            "mod_compress",
            "mod_rewrite",
#           "mod_redirect",
#           "mod_evhost",
#           "mod_usertrack",
#           "mod_rrdtool",
#           "mod_webdav",
#           "mod_expire",
#           "mod_flv_streaming",
#           "mod_evasive"
)

وەکو دەبینیت mod_rewrite چالاکە. وەکو باوە دەبێت ڕاژە دابگرسێنیتەوە، تاوەکو گۆڕانکاریەکان جێبەجێ ببن.

# /etc/init.d/lighttpd restart

یان بەتۆپزی:

# /etc/init.d/lighttpd force-reload

تکایە ئەو پرۆسەیە هەموو کات بکە، ئەگەر هاتوو هەردەستکاریەکت لەهەرکۆدێکی پەیوەست بەڕاژەی وێبەکەوە کرد. ئێستا بڕۆ http://localhost دەبێت پەڕەی زانیاری Lighttpd نیشان بدات.

تەماشاکردنی Logs

وەکو بنەڕەت display_errors = Off ــە بۆیە دەتوانیت Log یان ڕووداوەکان بخوێنیتەوە لە:

/var/log/lighttpd/error.log

یان ئەوەتا بەڕاستەوخۆ لەسەر پەڕەکان بیخوێنەوە کاتێک display_errors = On گۆڕیبێت (ئامۆژگاری نەکراوە).